---

Flying Dutchman 1971 / Philips 1971 / RCA/BMG 1993 / Ace 2014

Αυτή τη φορά το Blast From The Past είπε να φιλοξενήσει δύο λόγια για ένα από τα πιο σημαντικά και επιδραστικά άλμπουμ στην ιστορία της μαύρης μουσικής (σσ. δεν έχει χώρο για περισσότερα, αν και ο συγκεκριμένος δίσκος θα άξιζε ολόκληρο άρθρο ή ακόμα και περισσότερα από ένα).

Ο δεύτερος δίσκος του μακαρίτη Gil Scott-Heron, ή μάλλον στην ουσία ο πρώτος αμιγώς μουσικός του δίσκος με δεδομένο ότι το Small Talk at 125th and Lenox που είχε προηγηθεί το 1970 ήταν στην ουσία μια συλλογή ποιημάτων ρυθμικά απαγγελμένων με συνοδεία σχεδόν αποκλειστικά κόνγκας και άλλων κρουστών (σσ. πολλοί τοποθετούν σε αυτό, καθώς και στo ντεμπούτο των The Last Poets από την ίδια χρονιά, την απαρχή του hip-hop), εξέθεσε σε όλη του την έκταση το όραμα του δημιουργού του, όχι μόνο ως πολιτικού ακτιβιστή, 'jazz' ποιητή και εν γένει ελεύθερου και απείθαρχου σε συμβάσεις δημιουργικού πνεύματος αλλά και σημαντικού τραγουδοποιού. Κάποιοι είπαν - όχι πολύ άστοχα - ότι ο Scott-Heron ήταν ο μαύρος Dylan, αν και νομίζουμε ότι αντίθετα με τον Dylan ήταν (και είναι, αν και μακαρίτης) ναι μεν συχνά προσωπικός αλλά πιο συγκεκριμένος, «λαϊκός» (με τη σωστή έννοια), ανθρώπινος και προσιτός. Ας πάρουμε για παράδειγμα μερικούς στίχους του "Lady Day and John Coltrane", που είναι ένα από τα πιο γνωστά κομμάτια από το Pieces of a Man (σσ. μετά την εποχή της 'acid jazz' έγινε σχεδόν κλασικό):

Plastic people with plastic minds are on their way to plastic homes
No beginning, there ain't no ending, just on and on and on and on and on
It's all because they're so afraid to say that they're alone
Until our hero rides in, rides in on his saxophone.
Could you call on Lady Day,
Could you call on John Coltrane
Now 'cause they'll,
They'll wash your troubles,
Your troubles, your troubles
Your troubles away!

Ποιος από αυτούς που έχουν ανακαλύψει πόσο καλό είναι για την ψυχή σου όταν γυρίσεις από την κουραστική καθημερινότητα στο σπίτι σου να βάλεις στο πικάπ ν' ακούσεις Billie Holiday ή 'Trane, δεν καταλαβαίνει τον ποιητή;

Αλλά και η μουσική στο δίσκο αποδίδεται στον Scott-Heron ή σ' αυτόν και τον βασικό του μουσικό συνεργάτη, τον κημπορντίστα Brian Jackson. Και είναι φανταστική! Βρίσκει το μέσο δρόμο ανάμεσα στη soul και τη φωνητική jazz, με τρόπο πρωτοποριακό για την εποχή, αλλά και κατάλληλο ώστε να αφήνει χώρο για την εκφορά του λόγου που προβλέπει η ποίηση του δημιουργού (επηρεασμένη πιθανά από τη φάση «τζαζ και ποίηση» που έπαιζε εκείνη την εποχή). Και η ερμηνεία είναι εξαίτερη, γιατί ο Gil καταλαβαίνει το ρυθμό της ποίησής του και η φωνή του έχει εξαιρετικό ηχόχρωμα, άρθρωση και δυναμική. Οι δε μουσικοί που τον συνοδεύουν είναι από τους κορυφαίους: Bernard 'Pretty' Purdie (κρουστά), Hubert Laws (φλάουτο & σαξόφωνο), Ron Carter (μπάσο) - ακούστε τι παίζει στο "Pieces of a Man" ή το "A Sign of the Ages" - και Burt Jones (κιθάρα). Η δε παραγωγή του μεγάλου Bob Thiele (εγκέφαλου της Impulse! Records στα 60s και αφεντικού της Flying Dutchman Records, παραγωγού σε ηχογραφήσεις - μεταξύ άλλων - των Lester Young, Coleman Hawkins, John Coltrane, Charlie Mingus, Albert Ayler και Sonny Rollins και συνδημιουργού του περίφημου "What a Wonderful World" του Satchmo) δεν χρειάζεται καν σχολιασμό...

Ο τρίτος - και τελευταίος στην Flying Dutchman - δίσκος του Gil Scott-Heron, το Free Will του 1972 ήταν εν μέρει μια επιστροφή στο μαχητικό rap του ντεμπούτου του και το μουσικό του κομμάτι ταλαντεύονταν ανάμεσα στη σοφιστικέ soul jazz του Pieces of a Man και τη blues/R&B λαϊκότητα. Μουσικά (ίσως και πολιτικά) οι Gil Scott-Heron και Brian Jackson την καθοριστική τους κουβέντα πιθανά είπαν στο δίσκο του 1974 Winter in America, αλλά η συγκέντρωση ταλέντου και η ήρεμη επανάσταση του Pieces of a Man δύσκολα επαναλαμβανόταν. 'Ενας καθοριστικός δίσκος από μια από τις πιο φωτεινές προσωπικότητες της σύγχρονης αμερικάνικης μουσικής και ποίησης. -- Laertis