Jack Endino

Read english text

To Seattle ανέδειξε πολλές μεγάλες μπάντες στα τέλη της δεκαετίας του '80 αλλά ανέδειξε κι ένα χαρισματικό μουσικό παραγωγό, τον Jack Endino. Ήταν ο άνθρωπος που κρυβόταν πίσω από τις μεγάλες μπάντες έχοντας παίξει σημαντικό ρόλο στην καριέρα τους. Δεν είναι τυχαίο που το όνομα του είναι γραμμένο σε πάνω από τετρακόσιες παραγωγές και επίσης δεν είναι τυχαίο που μεγάλες μπάντες όπως οι Nirvana, Soundgarden, Screaming Trees, Blue Cheer, Mudhoney κ.ά. εμπιστεύτηκαν τον ήχο τους στα χέρια του. Δικαιολογημένα λοιπόν πολλά μουσικά έντυπα τον έχουν αποκαλέσει «νονό του grunge». Είναι μεγάλη μου τιμή που τον φιλοξενώ στη στήλη μου για να μου μιλήσει για τις μουσικές του δραστηριότητες, το καινούργιο προσωπικό του project κ.ά. σχετικά.

Wild Thing: Πιστεύω ότι το έργο που παράγεις ως μουσικός παραγωγός μέχρι σήμερα είναι ανεκτίμητο, με συγκροτήματα από τη μουσική σκηνή του Seattle όπως οι Nirvana, Soundgarden, Screaming Trees, Mudhoney αλλά και τους Blue Cheer και πολλούς άλλους. Πολλά μουσικά έντυπα μάλιστα από το '89 σε αποκάλεσαν «νονό του grunge». Μίλησε μου λίγο για εκείνη τη περίοδο.

JE: Θίγεις ένα τεράστιο θέμα εδώ. Θα μπορούσα να γράψω ολόκληρο βιβλίο πάνω σ' αυτή την ερώτηση, κάτι που δεν θέλω να κάνω ακόμα.

WT: Ποια ήταν η σχέση σου με τη Sub Pop;

JE: Στην πραγματικότητα, ποτέ δεν είχα «προσληφθεί» από αυτή την δισκογραφική εταιρεία. Δούλευα απευθείας για τα συγκροτήματα. Αλλά η δουλειά μου άρεσε στη Sub Pop!

WT: Ποια δισκογραφική δουλειά πιστεύεις ότι ήταν ορόσημο στη καριέρα σου και ποιες ήταν οι σημαντικότερες στιγμές σου ως μουσικός παραγωγός;

JE: Νομίζω ότι ήταν πολύ σημαντικό το σινγκλ των Mudhoney Touch Me I'm Sick - προκάλεσε μεγάλο αντίκτυπο. Το Bleach των Nirvana ήταν, νομίζω, ορόσημο. Με τη δική μου μπάντα, τους Skin Yard, το τέταρτο άλμπουμ μας 1000 Smiling Knuckles αποτέλεσε το κορυφαίο έργο μας. Η αλήθεια είναι ότι θα πρέπει να συμπεριλάβω πάρα πολλούς δίσκους, όπως λ.χ. των Bruce Dickinson, Therapy?, Zeke, High On Fire, Black Tusk, Screaming Trees, Soundgarden κ.ά. Όποιος ενδιαφέρεται, μπορεί να βρει ολόκληρη τη δισκογραφία μου αναλυτικά εδώ: http://www.endino.com/discography.html.

WT: Ποιοι ήταν οι λόγοι που διαλύθηκαν οι Skin Yard το Μάιο του '89 και τι αναμνήσεις σου άφησε εκείνη η περίοδος;

JE: Αυτή ήταν η πρώτη φορά που διαλυθήκαμε. Ο ντράμερ μας, ο Scott, εγκατέλειψε το συγκρότημα τον Μάιο του 1989, μετά από μια πραγματικά φρικτή περιοδεία στις ΗΠΑ. Μείναμε χωρίς ντράμερ για περίπου ένα χρόνο. Βρήκα την ευκαιρία λοιπόν να τελειώσω την ηχογράφηση και το μιξάρισμα του τρίτου άλμπουμ μας Fist Sized Chunks, ενώ παράλληλα άρχισα να δουλεύω πάνω σε ένα δίσκο που κυκλοφόρησε αργότερα, με τίτλο Endino's Earthworm. Ο τραγουδιστής μας, ο Ben, ξεκίνησε κι αυτός παράλληλα το δικό του σχήμα με το όνομα Gruntruck, οι οποίοι γνώρισαν πολύ μεγαλύτερη επιτυχία στην δεκαετία του '90. Το φθινόπωρο του 1989 άρχισα να τζαμάρω με τον ντράμερ Barrett Martin και σταδιακά συμφωνήσαμε να προσχωρήσει στους Skin Yard. Η πρώτη μας συναυλία με τον Barrett στα ντραμς ήταν νομίζω τον Ιούνιο του 1990, αλλά έκτοτε έπαιζε μαζί μας για δύο χρόνια και ηχογραφήσαμε μαζί του άλλα δύο άλμπουμ. Συμμετέχει επίσης στο Endino's Earthworm αλλά και στον τρίτο προσωπικό μου δίσκο, το Permanent Fatal Error. Συνεπώς, οι Skin Yard δεν διαλύθηκαν στην πραγματικότητα πριν την άνοιξη του 1992.

WT: Ποιοι καλλιτέχνες θεωρείς ότι σε επηρέασαν σαν μουσικό και σαν παραγωγό;

JE: Ο Tony McPhee, κιθαρίστας των Groundhogs, από τις αρχές της δεκαετίας του '60. Ο Jimmy Page φυσικά, τόσο σαν μουσικός όσο και σαν παραγωγός. Ο Dave Brock των Hawkwind. Ο Steve Hillage των Gong. Ο Rory Gallagher. Ο Josh Homme από τους Queens of the Stone Age. Από τη σκηνή του Seattle, ο Tom Price των U-Men και των Gas Huffer.

WT: Υπάρχουν κάποιες καινούργιες μπάντες στο Seattle τελευταία που σου αρέσουν ιδιαίτερα;

JE: Οι Stag είναι οι αγαπημένοι μου αυτή την περίοδο. Ο ήχος τους μοιάζει λίγο με των Who στα πρώτα τους βήματα, κάτι που μου αρέσει. Ο παλιός μας ντράμερ, ο Barrett Martin, συμμετέχει επίσης στο συγκρότημα Walking Papers, τους οποίους θεωρώ εξαιρετικούς.

WT: Έχεις κυκλοφορήσει εμπνευσμένο δισκογραφικό υλικό αφήνοντας μιά κληρονομιά που διατηρεί ανεξίτηλη την επιρροή της στις νεώτερες γενιές, μέχρι σήμερα. Ανατρέχεις κάποιες φορές σε αυτούς τους δίσκους; Τους ακούς;

JE: Μπα, όχι πολύ συχνά. Κάποιοι από αυτούς τους δίσκους είχαν μεγάλη απήχηση όταν κυκλοφόρησαν... αλλά ο ήχος τους δεν μου πολυαρέσει σήμερα, εννοώ από τεχνικής άποψης. Νομίζω ότι πλέον ξέρω πραγματικά τι κάνω...

WT: Γνωρίζεις καθόλου την ελληνική μουσική σκηνή, δεδομένου ότι έχεις κάνει 375 παραγωγές σε έντεκα χώρες; Σου αρέσει κάποιος έλληνας καλλιτέχνης ή συγκρότημα;

JE: Είναι πάνω από τετρακόσιοι οι δίσκοι πλέον, σε δεκατρείς χώρες. Δυστυχώς το μόνο ελληνικό συγκρότημα που ξέρω είναι οι Socrates Drank the Conium, τους οποίους άρχισα ν' ακούω πριν από σαράντα χρόνια. Το τρίτο τους άλμπουμ, On the Wings, είναι εκπληκτικό.  Έχω τα αυθεντικά τους βινύλια, τα οποία ανακάλυψα στην δεκαετία του '70, και πριν μερικά χρόνια βρήκα και το CD box set. Πέραν τούτου, δεν έχω ιδέα του τι συμβαίνει σήμερα στην ελληνική μουσική. Το Seattle απέχει πολύ απ' την Αθήνα.

WT: Τον Ιούνιο του 2013 κυκλοφόρησε το καινούργιo σου προσωπικό πρότζεκτ με τίτλο Rumble, ένα 12" maxi single. Θα ήθελα να μου πεις δυο λόγια για αυτό και να μου αναφέρεις τους μουσικούς που συμμετείχαν.

JE: Αυτό το EP περιέχει τρία κομμάτια και στο καθένα παίζει διαφορετικός ντράμερ. Ο λόγος είναι ότι γνωρίζω πάρα πολλούς μουσικούς εδώ στο Seattle και συνεχώς ηχογραφώ ή παίζω με διαφορετικούς ανθρώπους. Εξαρτάται από το τραγούδι. Έχω επίσης ηχογραφήσει ένα ολοκληρωμένο άλμπουμ το οποίο ελπίζω να κυκλοφορήσει αργότερα φέτος. Κι εκεί παίζουν τρεις ντράμερ, συμπεριλαμβανομένου του Barrett Martin, που είναι πλέον πολύ απασχολημένος με τους Walking Papers. Αλλά έχω δημιουργήσει επιτέλους κι ένα συγκρότημα για ζωντανές εμφανίσεις, τους Endino's Earthworm, κι απ' ό,τι φαίνεται θα συνεχίσουμε να παίζουμε μαζί για αρκετό διάστημα, οπότε μάλλον θα τους χρησιμοποιήσω και στον επόμενο δίσκο μου.

WT: Οι μουσικές σου δραστηριότητες σου αφήνουν περιθώρια για κάποια άλλη ενασχόληση που σου αρέσει;

JE: Κάνω ορειβασία όποτε έχω ελεύθερο χρόνο.

WT: Τι συμβουλή θα έδινες σε νέα συγκροτήματα που προσπαθούν να ασχοληθούν με τον χώρο;

JE: Δύσκολη ερώτηση. Στην προσωπική μου σελίδα endino.com αναφέρομαι σ' αυτό το θέμα στην ενότητα FAQ. Δεν υπάρχει κάποια συνταγή, εκτός από το εξής: Θα πρέπει να παίξετε σε πολλές συναυλίες και να βεβαιωθείτε ότι είστε πραγματικά καλοί σ' αυτό που κάνετε, γιατί υπάρχουν ένα εκατομμύριο συγκροτήματα και πρέπει να είστε καλύτεροι από όλους τους υπόλοιπους. Αλλά... αν τραγουδάτε στα αγγλικά και έχετε επαγγελματική στόχευση και αν η αγγλική δεν είναι η μητρική σας γλώσσα, τότε βεβαιωθείτε ότι η προφορά σας όταν τραγουδάτε είναι άψογη... Αναπόφευκτα θα συγκριθείτε με εκατομμύρια άλλες μπάντες των οποίων η μητρική γλώσσα είναι η αγγλική, οπότε θα πρέπει να δουλέψετε πολύ πιο σκληρά.

WT: Υπάρχουν κάποια μελλοντικά σχέδια στα μουσικά σου δρώμενα ή σε θέματα παραγωγής;

JE: Αυτή τη χρονιά μάλλον δίνω μεγαλύτερη βαρύτητα στις ζωντανές εμφανίσεις και δεν πρόκειται να περάσω το καλοκαίρι στο στούντιο. Η λάιβ μπάντα μου Endino's Earthworm τα πάει πολύ καλά αυτό τον καιρό. Μόλις εμφανιστήκαμε στο φεστιβάλ για την 25η επέτειο της Sub Pop, ενώ έχουν προγραμματιστεί κι άλλες μεγάλες συναυλίες για το επόμενο διάστημα. Όταν έρθει ο χειμώνας, θα χρειαστεί να ξαναμπώ στο στούντιο κι απ' ό,τι φαίνεται θα έχει μαζευτεί τόση δουλειά που κανείς δεν θα με ξαναδεί πριν απ' την επόμενη άνοιξη...

Ακολουθεί το κείμενο της συνέντευξης στα αγγλικά:

Seattle has been the home of many great bands in the late eighties but it also gave us a gifted music producer, Jack Endino. He was the man behind a lot of currently famous bands, contributing significantly to their sound. It's no accident that he is credited with over 400 record productions, or that many great bands like Nirvana, Soundgarden, Screaming Trees, Blue Cheer and Mudhoney amongst others entrusted him with their sound. It is therefore understandable why many music publications nicknamed him "godfather of grunge". It is my great honour that he agreed to talk to me about his music activities, his solo projects etc.

Wild Thing: I believe that as a music producer you have created a priceless catalogue of works with bands from the Seattle music scene (Nirvana, Soundgarden, Screaming Trees, Mudhoney etc.) and others like Blue Cheer. In fact many music publications of the late eighties referred to you as the ''Godfather of grudge”. What can you tell us about that era?

Jack Endino: This question is too big... I could write a book about this, but I don't want to right now.

WT: How would you describe your relationship with Sub Pop?

JE: I was never actually "employed" by the label. I worked directly for the bands themselves. But Sub Pop liked my work!

WT: Is there an album that you consider a milestone in your career? Also, as a music producer, which records would you characterize as your most significant moments?

JE: I think Mudhoney's Touch Me I'm Sick single was pretty important, it made a big impact. Nirvana's Bleach was a milestone, I think. With my own band, Skin Yard, our fourth album 1000 Smiling Knuckles was the band's ultimate statement. There are too many records to list, really. Bruce Dickinson... Therapy?... Zeke... High On Fire... Black Tusk... Screaming Trees... Soundgarden... The whole list is at http://www.endino.com/discography.html.

WT: Why did Skin Yard break up in May 1989? What are your memories from that time?

JE: That was the first time we broke up. Our drummer Scott left the band in May of 1989 after a really terrible US tour... So we didn't have a drummer for almost a year. I took that time to finish the recording and mixing of our third album Fist Sized Chunks, and started working on the record that was released later called Endino's Earthworm. Our singer Ben started a 'side-project' called Gruntruck, that got a lot bigger in the 90s. In autumn of 1989 I started jamming with a drummer named Barrett Martin, and eventually we got him to join Skin Yard. We didn't play our first show with Barrett until June of 1990 I think, but then Barrett played with us for two years and two more albums. He also plays on the Endino's Earthworm record and on my third solo record, Permanent Fatal Error. Skin Yard didn't really break up until the spring of 1992.

WT: Any artists that you regard as personal influences? As a producer as well as a musician?

JE: Tony McPhee, the guitarist for the Groundhogs since the early 60s; Jimmy Page, of course, as a guitarist and as a producer; Dave Brock of Hawkwind; Steve Hillage of Gong; Rory Gallagher; Josh Homme from Queens of the Stone Age. In Seattle, Tom Price of the U-Men and Gas Huffer.

WT: Have you heard of any new Seattle bands that you really enjoy?

JE: Stag is a personal favorite right now, they sound a little bit like early Who, which is a good thing. Our old drummer Barrett Martin has a new band called Walking Papers who are excellent.

WT: You have released a lot of inspired recordings, a legacy that has been a steady and heavy influence on the younger generations - up to date. Do you ever go back to those records as points of reference? Or listen to them?

JE: No, not very often. Some of them made a big impact at the time... but they don't sound that good to me now, technically speaking. I'm a much better engineer now. I think I actually know what I am doing...

WT: Are you familiar with the Greek music scene - considering that you have produced more than 375 records in eleven countries? If so, are there any artists/bands that you like?

JE: It's (actually) over 400 records now, in thirteen countries, but the only Greek band I know about is Socrates Drank the Conium, which is from 40 years ago! Their third album On The Wings is amazing. I have their original vinyl LPs I found in the 70s, and a few years ago I found the CD box set! But I have no idea what is happening now in Greek music. Seattle is a long way from Athens.

WT: In June, you released your latest solo project entitled Rumble, a 12" maxi single. What can you tell us about it? How did you decide which musicians to work with and what's their contribution to it?

JE: There are three songs on the new EP record, with three different drummers. That's because I know a lot of other musicians here in Seattle, and I am always recording or playing with different people. It depends on the song. I also recorded a full album, which I hope will be released later this year. There's three different drummers on it also, including Barrett Martin, who is now busy with the Walking Papers. But, right now, I finally have a live band, Endino's Earthworm, that looks like it is going to continue for awhile, so I will probably use the Earthworm on my next record.

WT: Does your busy music schedule allow you to engage in any other sort of activity that you particularly enjoy?

JE: Hiking in the mountains, whenever I have time for it.

WT: What advise would you give to new bands that try to break into the music industry?

JE: Hmmm... I need to refer you to the FAQ at endino.com for this question! There is no simple answer except... you should play lots of live shows, and make sure you are really good at what you are doing, because there are a million bands, and you need to be better than all of them. Also, I really like rock music in different languages, BUT... if you are trying to sing in English, and you are serious about this, and it is not your native language, make sure your English Singing pronunciation is very good... because you will be compared to all the millions of bands that are native English speakers; so you will have to work extra hard.

WT: Any future music or producing plans that you'd like to share with us?

JE: This year I seem to be concentrating more on playing live than spending my summer in the studio... My live band, Endino's Earthworm, is doing really well right now. Earthworm just played at the Sub Pop 25th anniversary festival, and I have a few other big festival gigs coming up. When winter comes, the studio will be busy again, and I will be in there working so much no one will see me until next spring...

Endino's basic discography as a recording artist:

SKIN YARD:
1986 - Deep Six (v/a compilation, C/Z Records)
1986 - Skin Yard (C/Z Records)
1987 - "Gelatin Babies" / "Bleed" (single, C/Z Records)
1988 - "Stranger" / "This Lonely Place" (single, Toxic Shock Records)
1988 - Hallowed Ground (Toxic Shock Records)
1988 - Secretions (v/a compilation, C/Z Records)
1989 - "Start at the Top" / "Watch" (single, Sub Pop)
1989 - Fist Sized Chunks (Cruz Records)
1991 - 1000 Smiling Knuckles (Cruz Records)
1991 - "Bulldog" / "1000 Smiling Knuckles" (10-inch, Cruz Records)
1993 - Inside The Eye (Cruz Records)
1993 - "Undertow" / "Inside the Eye" / "Kerosene (live)" (10-inch, Cruz Records)
2001 - Start at the Top (rarities compilation, C/Z Records)

JACK ENDINO:
1989 - Angle of Attack (Bobok / Toxic Shock Records)
1992 - Endino's Earthworm (Cruz Records)
2005 - Permanent Fatal Error (Wondertaker)
2013 - Set Myself On Fire (soon to be released, Fin Records)

 

Tags: Jack Endino, Skin Yard, Seattle, grunge, interview